تفاوت بدهکار و بستانکار در حسابداری | انواع دفاتر و حساب ها | انواع ثبت | صورت های مالی

فهرست مطالب
تفاوت بدهکار و بستانکار

تعریف عمومی و بازاری و مصطلح بدهکار : باید پولی بپردازد

تعریف عمومی و بازاری و مصطلح بستانکار : باید پولی بگیرد ( طلب کار )

تعریف حسابداری بدهکار : گیرنده انتفاع

تعریف حسابداری بستانکار : دهنده انتفاع

تعاریف فوق هیچ کدام کامل نیست – تعاریف حسابداری بدهکار و بستانکار جمله ای و عبارتی نیستند ، بلکه ماهیتی هستند ؛ در زیر ماهیت بدهکار در حسابداری و ماهیت بستانکار در حسابداری را ذکر خواهیم کرد.

.

بدهکار و بستانکار ، در حسابداری دوطرفه، مدخل‌هایی هستند که در سندهای حسابداری و دفاتر حسابداری ایجاد می‌شوند تا اثرات ریالی رویدادهای مالی سازمان را ثبت کنند.

.

پیشنهاد میکنیم حتما مطلب آموزشی “برداشت در حسابداری – آموزش ساده و آسان همراه با مثال” را مطالعه نمایید.

پیشنهاد میکنیم حتما مطلب آموزشی “کاربردی ترین مفاهیم بورس به زبان ساده” را مطالعه نمایید.

.

ماهیت بدهکار و بستانکار حساب‌ ها

حساب‌های دارای ماهیت بدهکار

به‌طورکلی، در حسابداری دوطرفه، حساب‌های زیر دارای ماهیت بدهکار هستند:

  • دارایی
  • پیش‌پرداخت
  • هزینه
  • بهای تمام شده
حساب‌های دارای ماهیت بستانکار

به‌طورکلی، در حسابداری دوطرفه، حساب‌های زیر دارای ماهیت بستانکار هستند:

  • بدهی
  • پیش‌دریافت
  • درآمد
  • حقوق صاحبان سهام

.

تفاوت بدهکار و بستانکار

ماهیت بدهکار ماهیت بستانکار
دارایی ها بدهی ها
هزینه ها سرمایه ها ( حقوق صاحبان سهام )
پیش پرداخت ها پیش دریافت ها
برداشت ها درآمد ها
بهای تمام شده

.

بدهکار و بستانکار به زبان ساده

تعریف بدهکار: در حسابداری به سمت راست هر حساب بدهکار گفته می‌شود.

تعریف بستانکار: در حسابداری به سمت چپ هر حساب بستانکار گفته می‌شود.

گروهای حساب در حسابداری به شرح ذیل است.

۱٫ دارایی
۲٫ بدهی
۳٫ سرمایه
۴٫ درآمد
۵٫ هزینه
۶٫ بهای تمام شده

با توجه به تعریف بدهکار و بستانکار :

به آنچه در سمت راست ترازنامه نشان داده می‌شود، حساب دارای ماهیت بدهکار

و به آنچه در سمت چپ ترازنامه گفته می‌شود حساب دارای ماهیت بستانکار گفته می‌شود.

بنابراین حساب‌های فوق از جهت ماهیت به دو دسته تقسیم می‌شوند :

  1. ماهیت بدهکار : دارایی – هزینه – بهای تمام شده
  2. ماهیت بستانکار : بدهی – سرمایه – درآمد

.

چنانچه حسابی دارای ماهیت بدهکار باشد :

افزایش در آن در طرف بدهکار (راست)‌ و کاهش در آن در طرف بستانکار (چپ) وارد می‌شود.

و لازم به ذکر است حساب دارای ماهیت بدهکار غالبا مانده بدهکار دارد.

.

چنانچه حسابی دارای ماهیت بستانکار باشد :

افزایش در آن در طرف بستانکار (چپ) و کاهش در آن در طرف بدهکار( راست) منظور می‌شود

و لازم به ذکر است که حساب با ماهیت بستانکار غالبا مانده بستانکار دارد.

.

انواع دفاتر حسابداری :

  1. دفاتر قانونی
  2. دفاتر اختیاری

دفاتر قانونی شامل :

  • دفتر روزنامه ( تمام فعالیتهای موسسسه به صورت کامل و مناسب در این دفتر ثبت می شود. )
  • دفتر کل ( تمام عناوین دفتر روزنامه به صورت مجزا و مستقل از یکدیگر طبقه بندی می گردد که به آن حساب T می گویند. )

دفاتر اختیاری شامل :

  • تعریف دفتر معین : این دفتر عناوین دفتر کل را به ریزتر تبدیل می نماید .
  • تعریف دفتر تفضیلی : این دفتر عناوین دفتر معین را به یک طبقه ریزتر تبدیل می نماید .

.

انواع صورت های مالی حسابداری

به طور کلی ۴ صورت مالی اساسی در حسابداری وجود دارد که انواع گزارش های مالی از آنها استخراج می شود.

  1. ترازنامه
  2. صورت جریان وجوه نقد ( صورت گردش وجوه نقد )
  3. صورت سود و زیان
  4. صورت سود و زیان جامع

.

اجزا ترازنامه

دارایی بدهی و سرمایه ( حقوق صاحبان سهام )
دارایی های جاری بدهی های جاری
دارایی های غیر جاری ( دارایی ثابت ) بدهی های غیر جاری ( بدهی بلند مدت )
جمع دارایی ها حقوق صاحبان سهام
جمع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام

نمونه ترازنامه

ترازنامه

.

تعریف سود ناویژه و سود ویژه

برای درک و فهم سود ناویژه و سود ویژه و تفاوت آنها ، ابتدا  تعریفشون میکنیم :

تعریف سود ناویژه یا سود ناخالص

سود ناویژه یا سود ناخالص وقتی به دست میاد که قیمت تمام شده کالای فروش رفته رو از فروش کالا کم کنیم .

تعریف سود ویژه یا سود خالص

سود ویژه یا سود خالص وقتی به دست میاد که از سود ناوِیژه یا ناخالص ، هزینه های مختلف اداری و سایر هزینه های مالی رو ازش کسر کنیم .

محاسبه سود ویژه و سود ناویژه

سود ناویژه (سود ناخالص) = مبلغ حاصل از فروش کالا ــ قیمت تمام شده کالای فروش رفته

سود ویژه (سود خالص)= سود ناویژه (سود ناخالص) ـــ {هزینه های مختلف اداری ، فروش و تبلیغات و نیز مالیات ها و سایر هزینه های مالی}

نکته : تفاوت سود ویژه و ناویژه در کم کردن هزینه هاست.

.

این مقاله به مرور زمان تکمیل می شود…

در صورتی که سوال و یا ابهامی در ارتباط با مباحث حسابداری دارید ، در بخش نظرات مطرح نمایید.

این مقاله در گروه بورس مجموعه داده پردازان مدرن توسط مدیر محترم آقای سیدمحمدعلی میررضایی، جمع آوری ، ویرایش و اصلاح سازی شده است.

منابع گردآوری : ویکی پدیا – حسابدار – آموزش حسابداری – کارگزاری آگاه

113 پاسخ

  1. ممنون از زحماتتون.
    خیلی بدنبال مفهوم بدهکار و بستانکار بودم. از بین اینهمه عبارت که میتونه واضح تر مفهوم بدهکاری و بستانکاری رو برسونه واقعاً از حسن سلیقه اولین مترجم در انتخاب این کلمات تعجب می کنم.

      1. سلام میشه یه لطفی بکنین همه ی ثبت هایی که بلدین رو آموزش بدین من بلد نیستم اومدم تو نت دیدم شما کمی کامل تر توضیح دادین واسه همین پیام دادم فقط ثبت هارو بدون توضیح چون کتاب رو خوندم قسمت ثبت مشکل دارم مرسی

        1. سلام دوست عزیز
          سوال شما خیلی کلی هست
          اگر به سادگی میخواین یادگیری داشته باشین ، کتاب های اصول حسابداری 1 و 2 و 3 و حسابداری صنعتی رو باید مطالعه بفرمایید
          مالیه و بودجه ریزی هم توصیه میشه
          از کتب دانشگاه پیام نور هم استفاده بفرمایید ، به دلیل غیر حضوری بودن این دانشگاه ، کتاب هاشون به نسبت روان تر و بر مینی خودآموزی تالیف شدند.
          موفق باشید.

    1. سلام وقت شما بخیر
      بنده به عنوان مدیر یک ساختمان میخواستم بدونم شارژ های دریافتی
      در کدام ستون باید نوشته شود بدهکار و یا بستانکار
      و هزینه های جاری در کدام ستون

      1. با سلام خدمت شما دوست عزیز
        هزینه ها ماهیت بدهکار دارند و در ستون بدهکار ثبت می شوند.
        با ثبت بدهکار برای هر هزینه ، یعنی شما دارید مجموع آن هزینه را بالا می برید.
        طرف مقابل هزینه می تواند بانک و یا اسناد پرداختنی باشد ، یعنی مثلا :
        هزینه برق ساختمان بدهکار
        وجه نقد بستانکار
        با بستانکار کردن وجه نقد ، عملا شما وجه نقد خود را کم میکنید.
        برای وجوه دریافتی از سمت ساکنین بایستی حساب تنخواه گردان را بدهکار کنید
        مثال :
        تنخواه گردان مدیر ساختمان 20.000 تومان بدهکار
        وجه پرداختی توسط طبقه اول 20.000 تومان بستانکار
        پس از انجام هزینه ها :
        هزینه قبض برق 10.000 تومان بدهکار
        تنخواه گردان مدیر ساختمان 10.000 بستانکار

        بدین ترتیب
        جمع بستانکاری هر طبقه میزان شارژ پرداختی آن طبقه خواهد بود.
        جمع بدهکاری تنخواه گردان مدیر ساختمان میزان وجوه دریافتی توسط ایشان خواهد بود.
        جمع بستانکاری تنخواه گردان مدیر ساختمان میزان هزینه هایی است که ایشان پرداخت کرده است.

        1. بسیار ممنون متشکر از راهنمایی شما پس اینطوری که من متوجه شدم وجه دریافتی از ساکنین به عنوان شارژ باید در ستون بستانکار دفتر کل نوشته بشود و هزینه های مثل آب و برق و غیره در ستون بدهکار
          درسته؟
          و ستون آخر باقیمانده باید باقیمانده صندق نوشته شود؟

  2. خیلی عالی بود لطفا در رابطه به ثبت روزنامه هم راهنمایی کنید

    1. با سلام و احترام ، ممنون از حسن لطف شما.
      در ارتباط با ثبت روزنامه در حسابداری ، هر سوال و یا ابهامی دارید ذکر کنید تا به آن بپردازیم

  3. سلام و عرض ادب، ممنون از لطفتون اگر با مثال توضیح میدادین عالی می شد

  4. سلام و عرض ادب و احترام
    ضمن تشکر از مطالب مفید و جامعى که در این بخش گذاشته اید خواستم بپرسم اگر چند مورد هزینه در یک تاریخ در مورد یک حساب مثلأ اثاثه صورت گرفته باشد مى توان در دفتر روزنامه تحت همان عنوان حساب به صورت یکجا ثبت کرد یا اینکه باید همه هزینه ها به صورت جداگانه در همان تاریخ ثبت گردد؟
    سپاسگزارم

    1. با سلام
      ضمن تشکر از محبت شما
      در ارتباط با سوال تان ، بستگی به نوع سیستم حسابداری شما دارد ؛
      از لحاظ قوانین حسابداری در صورتی که ثبت حسابداری برای چندین مورد مشابه به صورت جمع مبالغ اقلام باشد و یا هر یک به صورت جداگانه قبت شود فرقی ندارد ؛
      اما از لحاظ سیستم نرم افزاری حسابداری که استفاده میکنید ، سیستم گزارش گیری تان ، سیستم حسابرسی سازمان شما و دیگر موارد خاص ، میتواند فرق داشته باشد.

      به طور مثال ، در سازمان شما اگر ثبت های حسابداری علاوه بر نام و یا کد حساب ، همراه با پسوند هایی نیز هستند ، بسته به نوع پسوند می بایست چند ثبت جداگانه زد.
      مثلا ۳ مورد خرید لوازم داشتیم ،
      در حالت عادی می توان جمع مبالغ را گرفت و یک ثبت حسابداری زد به شکل :
      هزینه لوازم اداری : بدهکار
      بانک : بستانکار

      اما اگر هر کدام از این لوازم مربوط به یک منطقه مکانی جداست و شما برای هر منطقه یک پسوند دارید ، باید جدا ثبت بزنید
      یا اگر هر کدام از این لوازم مربوط به تنخواه قسمت های مختلف سازمان شما مانند تنخواه غذا و پذیرایی و تنخواه لوازم التحریر و تنخواه تاسیسات است و برای هر کدام پسوند خاصی در نظر گرفته اید ، باید ثبت های جداگانه ای بزنید.

      امیدوارم پاسخ مفید بوده باشه.
      موفق باشید

  5. سلام و خسته نباشید خدمت مدیر محترم
    من تا کنون دو پیام خدمت شما فرستادم ولى تا کنون پاسخى دریافت نکرده ام خواستم پیگیرى کنم که نظر جنابعالى را دریافت نمایم . از لطف شما بى نهایت ممنونم.

  6. سلام و احترام
    بسیار پاسخ روشن و دقیقى بود و مشکل من را حل کرد از اینکه وقت مى گذارید و راهنمایى مى فرمایید بى نهایت ممنونم .
    موفق و پیروز باشید

  7. با سلام و عرض ادب
    لطفأ در مورد نحوه ثبت هزینه هاى تنخواه گردان و نحوه تجمیع هزینه ها در دفتر روزنامه راهنمایى بفرمایید .
    سپاسگزارم

    1. عرض سلام

      در ارتباط با تنخواه ، تنخواه گردان ها و ثبت های حسابداری پیرامون آنها دو بحث کلی داریم :

      ۱- وجهی که تحت عنوان تنخواه به تنخواه دار داده می شود که باید ثبت حسابداری داشته باشد.
      ۲- فاکتوری که از هزینه های انجام شده توسط تنخواه دار به امور مالی و حسابداری تحویل می دهد که این مورد نیز باید تسویه کننده مورد فوق باشد.

      وجه داده شده به تنخواه دار باید حساب تنخواه گردان را بدهکار و بانک را بستانکار کند.
      در زمان ارائه فاکتور هزینه :
      هزینه انچام شده بدهکار
      حساب تنخواه گردان بستانکار
      با ثبت فوق ، تسویه وجه ی که به تنخواه دار داده شده بود صورت میگیرد.

      در پایان دوره مالی ، می بایست حساب تنخواه گردان به طور کامل تسویه و بدون مانده ( مانده = ۰ ) باشد.

      در صورتی که در پایان دوره مالی تنخواه دار وجه ی دارد که هزینه ای انجام نداده ، به حساب شرکت واریز می نماید ، بانک بدهکار و حساب تنخواه گردان بستانکار می شود و این چنین حساب تنخواه گردان تسویه و مانده آن صفر خواهد بود.

      موفق باشید

  8. عرض سلام خدمت مدیر محترم
    ضمن تشکر از اطلاعات مفیدى که در خصوص دفتر روزنامه در اختیار گذاشتید خواستم بپرسم که آیا درج شماره روزنامه(شماره ردیف) در ستون مربوطه در دفتر روزنامه اجبارى است یا اختیارى ؟ همچنین در صورت صدور چک بابت بدهى شرکت در صورتیکه تاریخ وصول چک دوره بعدى مالى (سال بعد) باشد چگونه در دفتر روزنامه ثبت مى شود ؟

    1. با سلام
      ثبت اسناد دریافتنی در دوره قبل
      ثبت وصولی چک و بدهکار کردن بانک و بستانکار کردن اسناد دریافتنی در دوره جدید

      1. سلام جناب خسته نباشین ممنون بابت آگاهی شما.
        راستش من یه مدت یه سمتی داشتم حالا که اعتبارم تموم شده از من ترازنامه میخان،موندم چیکار کنم.رشتمم گرافیک ربطی به حسابداری نداره.ممنون میشم کمکم کنین.با تشکر.۰۹۳۸۴۵۶۳۰۹۰ارادتمند ایزانلو

  9. سلام و عرض ادب و احترام
    خواستم بپرسم در صورتیکه چکى از طرف شرکت در مورد هزینه هاى شرکت صادر شود ولى گیرنده چک در تاریخ سررسید چک آن را نقد نکند و پس از آن به بانک مراجعه و چک را نقد نماید براى ثبت این فعالیت مالى در دفتر روزنامه ملاک تاریخ چک است یا تاریخ نقد کردن چک ؟
    از اینکه توضیح مى فرمایید بسیار سپاسگزارم .

    1. با سلام و احترام شما می بایست در زمان صدور چک حساب اسناد پرداختنی را بستانکار و حساب هزینه که انجام داده اید را بدهکار

      و سپس هر روزه صورت مغایرت بانکی بگیرید

      و در تاریخی که چک پاس شود حساب بانک را بستانکار و حساب اسناد پرداختنی را بدهکار نمایید

  10. سلام خالصانه خدمت مدیر محترم
    از پاسخ جامع و کامل جنابعالى بى نهایت سپاسگزارم
    اطلاعات بسیار خوبى را ارائه فرمودید .

  11. استاد گرامى سلام واحترام
    خواستم بپرسم که آیا درج شماره روزنامه (شماره ردیف)
    در دفتر روزنامه اجبارى است یا اختیارى؟
    سپاسگزارم

    1. عرض سلام
      بعید میدونم شماره ردیف برای ثبت های دفتر روزنامه الزامی باشه

      نهایتا جواب قاطعانه این سوال رو باید یک حسابرس بده

  12. استاد گرامى سلام
    سئوالى را دررابطه با نحوه ثبت فعالیت مالى صدور یک چک توسط شرکت بابت بدهى با تاریخ سررسید در دوره مالى بعدى پرسیده بودم . جنابعالى پاسخ فرمودید:
    ثبت اسناد دریافتنى در دوره قبل و ثبت وصولى چک و بدهکار کردن بانک و بستانکار کردن حسابهاى دریافتنى در دوره جدید
    با توجه به اینکه چک بابت بدهى صادر شده إیا به عنوان اسناد پرداختنى ثبت نمى شود ؟
    با پوزشح

    1. کاملاً درسته تمامی اوراق بهادار و مدارک متداول حقوقی که بار مالی داشته باشند جزو اسناد دریافتنی و پرداختنی محسوب می‌شوند

  13. سلام مجدد و عرض ادب و احترام
    در صورتیکه مبلغى به عنوان رهن جهت اجاره محل کارگاه به موجر پرداخت شده باشد لطفأ نحوه ثبت این فعالیت مالى را در دفتر روزنامه توضیح بفرمایید .
    ممنونم

    1. جهت ثبت حسابداری مربوط به رهن می‌بایست
      حسابی تحت عنوان سپرده ودیعه بدهکار و بانک بستانکار شود
      حساب سپرده در صورتهای مالی نمود دارد
      اما در صورت سود و زیان نمی‌آید زیرا هیچ درآمد و هزینه‌ای توسط این ثبت شناسایی نمی شود
      در صورتی که گیرنده رهن هستید و شما مالک ملک می باشید می بایست
      حساب سپرده ودیعه رهن را بستانکار و بانک خود را بدهکار نمایید

      و در زمان اتمام مهلت قرارداد در هر حالت فوق ثبت مربوطه را برعکس نمایید

  14. با سلام و احترام
    ضمن پوزش از طرح سئوالات به صورت جداگانه و مقطعى ، خواستم از خدمت شما بپرسم که آیا حساب تتخواه گردان زیر مجموعه حسابهاى هزینه است یا باید یک حساب سرفصل برایش تعریف شود ؟
    سپاسگزارم

    1. حساب تنخواه گردان حساب هزینه است
      هزینه جاری
      که در صورت سود و زیان نمود خواهد داشت

  15. مدیرمحترم سلام و عرض ادب
    از پاسخ و توضیحات ارائه شده بسیار ممنونم .
    کاملأ روشن و مفهوم است .
    فقط یک مورد بى پاسخ باقیمانده که اگر بفرمایید دردفتر روزنامه درج شماره ردیف (شماره روزنامه) اجبارى است یا اختیارى ، بسیار سپاسگزار خواهم بود .

    1. با سلام و احترام خدمت شما
      شماره‌گذاری یا ردیف گذاری برای ثبت های دفتر روزنامه الزامی نیست

  16. با سلام و احترام خدمت استاد گرامى
    ضمن تشکر ویژه به خاطر توضیحات خوبتان
    خواستم بپرسم اگر آخر سال تنخواه تسویه شده باشد و در آخر سال تنخواهى جهت ایام تعطیلات سال نو در اختیار مسئول مربوطه قرار گیرد این فعالیت مالى چگونه در دفتر روزنامه سال قبل ثبت مى گردد .
    سپاسگزارم

    1. تنخواه در پایان سال می میبایست تسویه گردد
      اگر برای تعطیلات هم می‌خواهید تنخواه بدهید باید در سال جدید ثبت حسابداری به خورد

  17. عرض سلام و احترام
    خواستم لطف کنید بفرمایید اگر چک هاى صادره از طرف شرکت مدت دار نبوده و به روز باشد و حداکثر با یک روز تاخیر نقد شوند ، میتوان تاریخ برداشت از حساب را ملاک ثبت دفتر روزنامه گذاشت و ثبت تاریخ صدور چک را در دفتر ثبت نکرد . قبلأ توضیح داده بودید که پس از صدور چک این فعالیت در دفتر روزنامه به صورت حساب اسناد پرداختى بستانکارو حساب هزینه مربوطه بدهکار نشان داده میشود و پس از پاس شدن چک حساب بانک بستانکار و حساب اسناد پرداختنى بدهکار مى گردد .
    بسیار ممنونم

    1. با سلام و احترام
      چک به روز که مدت نداشته باشد باید به‌صورت درگیر شدن بانک ثبت حسابداری بخورد
      یعنی به محض صدور چک به روز ، با نک بستانکار خواهد شد.

      چکهای مدت دار نیز در تاریخ سررسید چک می بایست بانک بستانکار گردد ولو اینکه چک را گیرنده نقد نکند

  18. سلام و احترام خدمت مدیر محترم
    ابتدا لازم مى دانم از اینکه در برابر سئوالات متعدد اینجانب صبر و شکیبایى نشان مى دهید سپاسگزارى نمایم . حقیقت امر این است که من از توضیحات حضرتعالى بسیار مطلب آموختم و همه را در انجام امورحسابدارى به کار مى برم .
    سئوالى که هم اکنون با آن مواجه هستم این است که آیا اگر در پایان سال براى تسویه تنخواه وجهى لازم باشد از طرف تنخواه گیر به شرکت برگردانده شود باید حتمأ به بانک پرداخت شود و یا مى تواند وجه را به صندوق امور مالى تحویل نماید .
    مضافأ آیا وجوه نقد موجود در صندوق الزامأ در آخر سال باید به حساب بانکى شرکت واریز شود ؟
    ممنونم

    1. عرض سلام خدمت شما دوست گرامی
      خوشحالم که توضیحات حقیر مفید واقع شده است.
      در ارتباط با تنخواه گیر :
      اگر شما در زمان پرداخت وجه ، بانک را بستانکار کرده باشید ، در زمان تسویه نیز باید بانک را بدهکار کنید ، در صورتی که حساب وجود نقد را بدهکار کردید ، یک ثبت انتقالی از بانک به وجوه نقد می توانید داشته باشید که در این صورت ، مانده بانک شما بابت تنخواه گردان صفر شود.
      البته در شرکت های بزرگ ، تنها مانده حساب تنخواه گردان مهم است و چنانچه مانده آن صفر باشد ، کافی است. ( یعنی طرف دیگر ، چه بانک باشد ، چه وجوه نقد ، چه تهاتر با دیگر موارد ، فرقی ندارد. )

  19. با سلام و عرض ادب و احترام خدمت مدیر محترم
    از توضیحات بسیار مفید و کاربردى جنابعالى سپاسگزارم

  20. سلام خسته نباشید عالی بود مطالبتون من خودم حسابدار دفتر هواپیمایی هستم و تازه شروع به حسابداری کردم و در کل دانشجویه حسابداری هستم یه مورد برام سواله چگونه کارام خوب پیش ببرم و اعتماد اونا رو جلب کنم چکارایی به جز کاری که میکنم لازمه چه چیزایی رو گزارش بدم

    1. سلام
      خواهش میکنم ، خوشحالم مفید واقع شده
      امیدوارم موفق باشید
      پاسخ سوال شما مبنی علمی خاصی نداره
      بر اساس تجربه در امور حسابداری داخل ایران عرض میکنم
      صورت مغایرت بانکی رو حتما هر روزه گزارش بدید
      همیشه مانده تعهدات رو حتما گزارش کنید
      اسناد و حسابهای دریافتنی و پرداختنی رو حتما چند روز قبل سررسید گزارش بدید

  21. سلام و عرض ادب
    خواستم بپرسم اگر یک شرکت با سرمایه مشخصى به صورت مسئولیت محدود ثبت شده باشد و در جریان کار سهامداران متوجه بشن که سرمایه اولیه کفاف هزینه ها رو نمى ده آیا میشود مبالغى تحت عنوان آورده سهامداران توسط سرمایه گذاران به حساب شرکت واریز و تحت عنواه سرمایه در دفتر روزنامه ثبت کرد ؟
    آیا ضرورى است که بعد از آن رسمأ افزایش سرمایه ثبت شود ؟
    ممنونم

  22. سلام ، وقت بخیر
    خواستم لطف کنید و پاسخ سئوالات زیر را بفرمایید ؛
    ١- در ستون شماره دفتر کل و ستون خالى قبل از بدهکار در دفتر روزنامه چه اطلاعاتى باید ثبت شود؟
    ٢- اولین ستون دفتر روزنامه مربوط به شماره روزنامه است
    منظور شماره ردیف است که از یک شروع مى شود و تا آخر سال ادامه مى یابد ؟
    ٣- در دفتر کل یک راهنماى دفتر وجود دارد که صفحات آن به ترتبب حروف الفبا تنظیم شده است . این راهنماى دفتر چگونه باید پر شود ؟
    در جدول راهنما دو ستون یکى نام و دیگرى شماره وجود دارد .
    سپاسگزارم

    1. با سلام و احترام
      تا جایی که من اطلاع دارم ، پر کردن ستون های ابتدایی هر صفحه در دفتر کل و دفتر روزنامه ، الزامی نیست.
      الزام در ثبت عناوین حسابها و عملیات های حسابداری به همراه مبلغ هست.

      این دفاتر امروزه فقط برای برای حسابرسی ( دارایی ) کاربرد داره.
      ثبت وقایع حسابداری حتما بهتره در نرم افزار های مالی درج بشه که امکان جستجو و گزارش گیری داشته باشه و روش سنتی واقعا بی فایده و بی معنی است.
      حتی بعضا توسط اداره دارایی نرم افزار های رمز داری بر روی سیستم کامپیوتر نصب و قفل میشه که وقایع حسابداری در اونها ثبت و بعدا حسابرسی بر روی همون ها صورت میگیره .

      البته توصیه میشه نرم افزار حسابداری مربوط به خودتون جدا از نرم افزار های اداره دارایی باشه.

  23. سلام خیلی مطالب مفید هست ممنون
    من تازه شروع به حسابداری کردم د رمورد شرکت پیمانکاری تازه تاسیس هست ثبت چه مواردی برای شروع کار الزامی هست ؟؟ ممنون از شما

    1. سلام خدمت شما دوست عزیز

      وقتی صحبت از شروع کار میشه ، ذهن من فقط میره سمت کدینگ ( البته برای شرکت های بزرگ )

      کدینگ به تفکیک حسابها در شرکت های بزرگ امری فنی و بسیار ضروری و مهم هست.

      اما در شرکت های کوچک ، بهتره نرم افزار مالی مناسبی تهیه کنید که زیر ساخت های اولیه رو به طور کامل اکثرشون دارن و شروع به ثبت کنید.

      اینکه چه مواردی رو باید در اول کار ثبت کنید ؟ باید همه موارد رو ثبت کنید. در غیر این صورت در تهیه صورت مالی دچار مشکل میشید.

      شما در نهایت ( پایان سال مالی ) باید چهار صورت مالی داشته باشید :
      ترازنامه
      صورت سود و زیان
      صورت سود و زیان جامع
      صورت جریان وجوه نقد
      ————————————————-

      اجزا ترازنامه :

      *>> دارایی

      >>> دارایی جاری
      وجه نقد
      حساب دریافتنی (طلب)
      موجودی کالا
      پیش پرداخت

      >>> دارایی ثابت
      زمین، تجهیزات، ساختمان
      منهای: استهلاک انباشته
      سرقفلی
      دارایی نامشهود ثابت

      *>> بدهی و سرمایه

      >>> بدهی جاری
      قروض اعتباری کوتاه مدت
      حساب پرداختنی
      مالیات بر درآمد پرداختنی
      بخش جاری وام بلند مدت
      دیگر بدهی‌های جاری

      >>> بدهی بلندمدت
      وام
      مالیات معوقه

      >> سرمایه
      سهام سرمایه
      انباشته (سود تقسیم نشده)

  24. سلام در مورد حسابداری در بیمارستان توضیح دهید ایا نرم افزار خاصی وجود دارد و ثبت چه مواردی ضروری است

    1. سلام خدمت شما

      از نرم افزار هایی مثل : ملک ، همکاران سیستم ، محک ، پیوست و … می توانید استفاده کنید.
      حسابداری بیمارستان عملا تفاوت خاصی ندارد و باید تمام اصول رعایت بشه

  25. عرض سلام و احترام
    ما یک شرکت مسئولیت محدود براى تهیه انواع سالاد، فینگر فود ، دلمه و سایر غذاهاى قابل بسته بندى هستیم .
    مواد غذایى و تره بار را از بازار خریدارى و تولیدات خود را آماده و پس از بسته بندى راهى بازار مصرف مى کنیم
    در دفتر روزنامه حساب هزینه خرید کالا (مواد غذایى و بسته بندى) تعریف کرده و هزینه خرید این اقلام را درج کرده ایم . خواستم بپرسم این کار با روش هاى جارى حسابدارى مطابقت دارد و قابل قبول است ؟
    ممنونم

    1. سلام
      وقت شما بخیر

      هزینه خرید کالا بدهکار
      بانک بستانکار

      حتی می تونید برای حساب هزینه خرید کالا خودتون تفصیلی در نظر بگیرید.
      به این صورت :

      هزینه خرید کالا / کاهو بدهکار
      بانک بستانکار
      *****************
      هزینه خرید کالا / پلاستیک بسته بندی بدهکار
      بانک بستانکار

      به مرور در امر حسابداری به این نتیجه میرسید که بهتره هر حساب کد داشته باشه و کدینگ حساب هاتون رو ایجاد میکنید.

      به طور مثال :

      حساب هزینه خرید کالا = کد : ۵۰
      تفصیلی کاهو = کد : ۵۰۱ ( ۵۰ اول نشانه ی پدر کاهو که همان هزینه خرید کالا هست )

      ثبت حسابداری :

      ۵۰ / ۵۰۱ بدهکار
      بانک بستانکار

      موفق باشید

  26. از توضیحات خوب و کامل مدیر محترم سپاسگزارى مى کنم .

  27. با سلام و عرض ادب واحترام
    با توجه به اصول حسابدارى که ار شما آموختیم اثاثه و تجهیزات و ابزارآلات از زمره حسابهاى دارایى است و استهلاک پذیر هم هستند . خواستم سئوال کنم که آیا ضرورتى دارد در بخش هزینه ها هم حسابى براى دو موضوع یاد شده تعریف شود یا نیازى نیست .
    مضافأ حساب صورت هاى سود و زیان چگونه تعریف میشود و زیر مجموعه چه حساب اصلى تلقى مى گردد؟
    همچنین دو صورتیکه شماره حساب در دفتر روزنامه نیاز به اصلاح داسته باشد آیا مى توانیم با غلط گیر این کار را انجام دهیم یا باید با خودکار قرمز روى آن خط بکشیم و بالاى آن شماره حساب صحیح را بنویسیم .
    سپاسگزارم

  28. با سلام خدمت استاد گرامى
    خواستم سئوال کنم که در ثبت فعالیت ها در دفتر کل آیا ضورت دارد که همه ردیف ها پشت سر هم پر شوند یا مى توان بین هر فعالیت با فعالیت بعدى یک ردیف خالى گذاشت
    منظورم این است که پس از توضیح فعالیت مالى مى توانیم براى عدم تداخل و وضوح بیشتر یک ردیف را خالى بگذاریم و در ردیف بعدى فعالیت جدید را ثبت نماییم .
    با تشکر و سپاس

  29. با سلام و عرض ادب خدمت مدیر محترم
    ضمن تشکر فراوان از پاسخ به سئوالات و راهنمایى هاى انجام شده ، خواستم توضیح بفرمایید اگر براى اجاره یک ساله دفتر شرکت یک چک به تاریخ خاتمه قراداد اجاره داده شده باشد این فعالیت مالى چگونه نمایش داده میشود ؟
    آیا باید هرماهه هزینه اجاره در دفتر روزنامه ثبت گردد یا به صورت یکجا براى هزینه اجاره یک ساله فعالیت مالى تعریف میشود ؟
    بسیار ممنونم

  30. با عرض سلام و احترام
    پیرو سئوال مطروحه قبلى درخصوص صدور یک چک با سررسید یک ساله جهت اجاره یک ساله دفتر شرکت به استحضار میرسانم که این موضوع مربوط به سال مالى ٩۶ مى باشد و در دفتر روزنامه بابت این فعالیت مالى(صدور چک براى یک سال اجاره بها) اسناد پرداختنى بدهکار و هزینه اجاره بستانکار نشان داده شده آیا این تجزیه و تحلیل صحیح است . مزید استحضار هزینه اجاره هم به صورت ماهیانه در دفتر روزنامه ثبت نشده است .

    1. با سلام و احترام

      دقیقا ثبت رو برعکس زدید به نظرم

      هزینه ماهیت بدهکار داره ، در صورتی که هزینه ای صورت میگیره ، بدهکار میشه.

      بنابراین :
      هزینه اجاره بدهکار
      بانک یا حساب های پرداختنی یا اسناد پرداختنی بستانکار

      در صورتی که چک دادید ، و سررسید چک یکساله است ، و هر ماه پولی پرداخت نمی کنید ، فقط کافیه یک بار این ثبت رو بزنید.

  31. با سلام و عرض ادب و احترام
    از پاسخ بسیار خوب و راهگشاى مدیر محترم بى نهایت سپاسگزارم بسیار منطقى است .

  32. درود فراوان
    استاد عزیز من ماه هاست با ماهیت های بستانکار و بدهکار مشکل دارم و بعداز کلی مطالعه و تحقیق هنوز به این جواب نرسیدم که چرا دارایی بدهکار میشود یا از کجا بفهمیم که مثلا درامد بستانکار است یا بدهکار .واقعا متوجه نشدم و ممنون میشم اگر منو راهنمایی کنید .
    سپاس

  33. عرض سلام و ادب و احترام خدمت مدیر محترم
    ضمن تشکر از همه راهنمایى هاى حضرتعالى در خصوص نحوه ثبت فعالیت هاى مالى در دفاتر روزنامه و کل ، خواستم خواهش کنم که توضیح بفرمایید در پایان سال براى بستن دفاتر چه مواردى باید ثبت گردد .
    سئوال من مواردى جدا از آنچه از ابتداى سال براساس رویه هاى حسابدارى ثبت شده مى باشد .
    همچنین بفرمایید براى دفتر روزنامه سال ٩٧ ، چه اطلاعاتى از دفتر روزنامه سال ٩۶ به دفتر جدید منتقل مى گردد ؟
    سپاسگزارم

  34. سلام، من حسابدار پمپ بنزین هستم برای شروع سرفصل حسابها را چطور ایجاد کنم؟ یک سرمایه برای خرید سوخت داریم و روانه سوخت خرید میشود و فروش روزانه انجام میگیرد و پولها یا به کارتخوان واریز میشود یا بصورت نقدی دریافت میشوند یا طی فاکتور هزینه شده اند چگونه سند بزنم

  35. از زحمات شما متشکرم.امیدوارم خدا سعادت این دنیا و آن دنیا را نصیبتان کند.التماس دعا

    1. سپاس گذارم

      اظهار لطف شما مایه دلگرمی ماست ، خوشحالیم که مطالب مفید واقع شده است

  36. بسیار عالی، ممنونم
    خیلی اطلاعاتی که پراکنده و مبهم هست اینجا خیلی کامل و روان بهذکار گرفته شده
    سپاس از لطفتون
    موفق باشید

  37. بسیار عالی و قابل فهم بود، سپاسگذارم
    خواهش دارم مطالب سایت در این خصوص گسترش یابد.

  38. آقا مرسی بکارم خورد انشالله که تو بقیه مباحث حسابداری هم همینطور مفید واقع بشید

  39. با سلام و خسته نباشید خدمت مدیر محترم
    شرمنده یک شرکت خصوصی که تازه تاسیس شده سرمایه چطور در حسابداری ثبت میشود طرف بستانکار سرمایه طرف بدهکار چی میشه آیا سند دستی میزنیم یا قبض پرداخت

  40. بیزحمت نحوه ثبت رو توضیح بدین میخوام سند افتتاحیه بزنم توی سند فقط سرمایه هست طرف بدهکار چی میشه

    1. در پایان سال مالی ، سند اختتامیه ثبت می شود. در سند اختتامیه تمام مانده های حساب ها ۰ می گردد و همچنین حساب های موقت به حساب های دائمی بسته می شوند ، به طور مثال ، بسیاری از حساب های هزینه ای به حساب سود و زیان بسته می شوند.

      در سند افتتاحیه که در ابتدای سال مالی جدید ثبت می شود ، مانده های سال قبل منتقل می گردد.

  41. یعنی من هیچ سند افتتاحیه ایی ندارم یکی هم خواهشا به سوالی که کردم توی ایمیل به اون جواب بدین ممنون

  42. با سلام و خسته نباشید , ببخشید میتونید یک ثبتی را مثال بزنید که هم طرف بدهکار آن حساب موقت داشته باسد و هم طرف بستانکار آن یک یا چند حساب موقت داشته باشد🙏

  43. با سلام و خسته نباشی من ۷۰ تا سند حسابداری دارم که باید در دفتر کل ثبت منم
    حالا سوال من اینه که ایا سند ۷۰ که مربوط به بستن حسابهای مالی هست رو هم باید در دفتر کل ثبت کنم؟
    تو حساب صندوق ۲ رقم اول بستانکار هست رقم سوم بدهکار حالا چجوری باید باقی ماندشو بدست بیارم؟ یعنی باید اول دورقم بستانکار رو ازهم کم کنم بعد با بدهکار جمع کنم؟
    لطفا راهنماییم کنید

  44. سلام خسته نباشید یه سوال داشتم اگر ما دست یه شرکت مقداری پول داشته باشیم درعوض گرفتن پول از اون شرکت جنس بیاریم به اندازه همون مبلغ
    اینجا بدهکار چی میشه و بستانکار چی میشه؟؟؟و ارزش افزوده سمت کدوم یکی میاد؟

    1. با سلام
      بستگی داره به اینکه چطور پول دست اون شرکت دارید
      آیا پول نقدی بهش قرض دادید ؟
      یا اینکه
      اون شرکت از شما جنس برده و قرار بوده پول بده و نداده ؟
      هر کدوم از این دو حالت که باعث میشه پول شما دست اون شرکت باشه ، یک ثبت حسابداری داره ، باید دید اونو چی ثبت کردید
      الان که پول برگشته ، باید همون ثبت اولیه عکس بشه

  45. با سلام و عرض ادب و احترام.
    من تازه وارد دوره های حسابداری شده ام و با وجود این که مطالب سایتتان را هم خواندم ولی متاسفانه هنوز این که به طور دقیق چه حساب هایی بدهکار و بستان کارند را متوجه نشده ام اگر میشود مرا در این امر راهنمایی کنید چون تا این مبحث را متوجه نشوم مابقی مباحث برایم نا مفهوم است.
    ممنون میشوم اگر پاسخ دهید

    1. سلام دوست عزیز
      این دو کلمه بدهکار و بستانکار هر جایی یک کاربرد مخصوص خودشون رو دارن

      ببین کلا حساب ها از نظر مالی دو دسته ان
      یا ماهیت بدهکار
      یا ماهیت بستانکار

      اونایی که ماهیت بدهکار دارن ، با ثبت حسابداری بدهکار ، زیاد و زیاد تر میشن و با ثبت حسابداری بستانکار کم و کمتر میشن
      و بالعکس برای اونایی که ماهیت بستانکار دارن

      پس کلا سعی نکن تعریف خاصی برای بدهکار یا بستانکار حتما تو ذهن داشته باشی ، بفهمشون

      مثلا وجه نقد تو صندوق رو در نظر بگیر ، این دارایی شماست ، ماهیتش بدهکاره
      پس هر وقت زیاد شد ثبت بدهکار بزن
      یعنی چی ؟
      یعنی اگر جنس فروختی ، پول گرفتی ، وجه نقد تو صندوقت زیاد میشه ، درسته ؟ خب پس ثبت بدهکار بزن براش ، بگو صندوق بدهکار
      اون طرفش حالا میتونه هرچی باشه ، حساب فروش حساب درامد یا هر حساب دیگه ای که ماهیت بستانکار داشته باشه.

      خاطرت باشه تو حسابداری و حساب و کتاب همیشه همه چیز باید در تعادل باشه
      پس همیشه هر ثبت دو طرف داره که باهم مساوی ان و به تعادل می رسن
      یک طرف بدهکار
      یک طرف بستانکار

      سعی کردم به ساده ترین شکلی که میتونم توضیح بدم
      صمیمانه امیدوارم مفید بوده باشه

  46. سلام و ممنون از راهنماییتون فقط من بدهکار و بستانکار در بورس ها رو که در آخر گردش حساب میزنه رو متوجه نشدم اگر امکانش هست ی توضیحی نسبت ب اون بدید مثلا بدهکار و‌۴میلیون زده بستانکار و ۱۰ میلیون ممنون از راهنمایی

    1. سلام دوست عزیز
      خواهش میکنم
      در ارتباط با ستون بدهکار و بستانکار در بورس یا بهتر بگیم در قسمت گردش حساب کارگزاری شما
      گردش حساب کاربری شما در کارگزاری حکم یک حساب درآمدی با ماهیت بستانکار داره
      یعنی با ثبت بستانکار افزایش و یا ثبت بدهکار کاهش پیدا میکنه

      بدین ترتیب وقتی پول واریز میکنید یعنی افزایش پس چون ماهیتحساب درامدی بستانکاره ، با ثبت بستانکار این افزایش رو نشون میدیم
      و در نهایت به ازای هر واریز وجه به حساب خودتون ، یک ثبت بستانکار در گردش حساب میبینید

      وقتی سهم میخرید و عملا از این حساب درامدی خرج میکنید و ازش کم میشه ، بر اساس ماهیتی که داره باید ثبت بدهکار بخوره
      بنابراین به ازای خرید هر سهم یک ردیف ثبت بدهکار میبینید

      هرچند استفاده از این عبارات در قسمت گردش حساب رو درست نمیدونم ، مثل قسمت صورت حساب بانکها که قدیم ستون بدهکار و بستانکار داشت و مشتری رو گیج میکرد و الان بانک ها جدید ، نام ستون ها رو به ” واریز ” و ” برداشت ” تغییر دادن

  47. با سلام من دریک شرکت پیمانکاری حسابدار هستم از چند نفر پولی بابت خرید جنس ولوازم غیر رسمی گرفته شده که من جزء بستانکاران غیر تجاری ثبت کردم وبدهی انان را از حساب شخصی رئیس هئیت مدیره پرداخت شد واگر بخوام در ثبت مالیاتی در جاری شرکاء شناسایی نشود چه باید بکنم چون گردش جاری شرکا خیلی زیاد شده اگر درپایان سال بستانکار بمانند اشکالی داره؟

    1. با سلام و تشکر از پاسخهای دقیقتون،
      من در رابطه با مبالغ نقد و چکهایی که از مشتری میگیرم، نمیدونم که بستانکار بنویسم یا بدهکار، با توجه به جدول دفتر کل.
      همچنین مبالغ فکتورهایی که به مشتری صادر شده ولی هنوز پول آنها نیامده، باید کدوم ردیف نوشته شوند،
      اگر مفصل توضیح بفرمایید بسیار ممنونتون هستم.

  48. با سلام و تشکر از پاسخهای دقیقتون،
    من در رابطه با مبالغ نقد و چکهایی که از مشتری میگیرم، نمیدونم که بستانکار بنویسم یا بدهکار، با توجه به جدول دفتر کل.
    همچنین مبالغ فکتورهایی که به مشتری صادر شده ولی هنوز پول آنها نیامده، باید کدوم ردیف نوشته شوند،
    اگر مفصل توضیح بفرمایید بسیار ممنونتون هستم.

    1. سلام دوست عزیز
      برای چک ها هیچ نگران نباشید
      حساب : اسناد دریافتنی / پرداختنی مشکل شما رو حل میکنه
      وقتی چکی میگرید یعنی یک سند گرفتید درسته ؟ بسیار خب ، چه نوع سندی هست ؟ دریافتنی ، یعنی شما باید بر اساس اون سند از مشتری پول بگیرید ، حالا به مدتش کار نداریم
      پس حساب :
      اسناد دریافتنی بدهکار میزنیم
      در مقابلش :
      درامد یا فروش بستانکار میزنیم
      نکته :
      مطالبات هر واحد تجاری جز دارایی‎های آن می‎باشد و با توجه به اینکه دارایی‎ها دارای ماهیت بدهکار می‎باشند حساب‎های دریافتنی و اسناد دریافتنی نیز ماهیت بدهکار دارند.

  49. سلام به سایت محترم لطفا وقتی مطلبی رو از جایی میگیرید حداقل نشونی اون جا رو واسه زحمت و مرارتی که اون بنده خدا کشیده و این اصطلاحات و روش گیرنده ارزش و دهنده ارزش رو اختراع کرده بیارید یعنی کتاب ” حسابداری را از صفر بیاموزیم” نوشته محمد حسن زاده – با تشکر

    1. با سلام و احترام ، ضمن تشکر از نظر شما ؛ مطالب این پست از منابع مختلفی گرد آوری شده که به برخی در انتهای مطلب اشاره شده است.

  50. سلام
    بعد از بستن سال مالی بدهکار و بستانکار هردو بدهکار شدن خیلی چک کردم تمامی سند ها درست ثبت شده و بدهکار و بستانکار درست ثبت شده علت رو متوجه نمیشم
    ممنون میشم راهنمایی کنید

    1. با سلام و احترام
      این مورد نیاز به بررسی دقیق دفاتر و ثبت های حسابداری شما داره ، نمیشه این طور قضاوت کرد.

  51. با درود
    در مورد ثبت سند/برگه حسابداری و دفتر روزنامه:
    در شرکتی که هستم, یک جدول اکسل درست کردم که درهر صفحه حدود 25 تا رویداد مالی مختلف از هم اما مربوط به همان روز ثبت سند میکنم.سپس رویدادهای مالی را ضمیمه جدول پرینت شده اکسل میکنم.همچنین ستونی در جدول درست کردم به اسم “شماره فاکتور” که آن را از روی “شماره چاپ شده روی فاکتور یا رسید اصلی” مینویسم که برای راحتی رجوع به رویداد مالی ضمیمه شده است.البته ستون شماره سند ( که همان ردیف است) را نیز دارم (که البته برای دفتر روزانه است.)
    هدف من از این روش, برای گرفتن یک مهر و امضا زیر جدول برای تایید همه رویداد مالی وصرفه جویی در وقت حسابداری و مدیریت است, (بجای اینکه بر روی تک تک رویداد انجام شود ).
    1- ایا این روش قابل قبول است ؟ البته شرکت با این سیستم مشکل ندارد فعلا.
    2-گاهی در هنگام تهیه برگه/سند حسابداری برای رویدادهای مالی یک روز مشخص ( در جدول اکسل ذکر شده), هزینه ای که مربوط به روز گذشته یا چند روز بیشتر است بدستم میرسد که آنها را نیز وارد جدول اکسل برگه/سند بهمراه بقیه میکنم.آیا صحیح است؟

  52. سلام، سرمایه اولیه شرکت یک میلیون ریال و افزایش دارایی ۹۸۰ هزار ریال است. هفتاد میلیون ریال از جیب سهام داران هزینه شده و هیچ درآمد و یا قراردادی که پول به حساب شرکت بیاید نداشتیم . چگونه در دفتر روزنامه قسمت مربوط به بدهکار و بستانکار را پر کنم؟ و بعد نقل به دفتر کل چگونه است؟ با تشکر از جنابعالی.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *